ลึกกว่าเกมบนหาดทราย ‘เจ้าชายวิลเลียม วอลเลย์บอลชายหาด’ ในบราซิล คือหมากการทูต ‘Soft Power’ ชิ้นเอก เพื่อพันธมิตรสิ่งแวดล้อมและยุคหลัง Brexit

ริโอ เดอ จาเนโร, บราซิล – ท่ามกลางแสงแดดเจิดจ้าและเสียงคลื่นกระทบฝั่งของหาดโคปาคาบานาอันโด่งดัง ภาพที่ไม่คาดคิดได้ปรากฏขึ้นต่อสายตาชาวโลก: เจ้าชายวิลเลียม, เจ้าชายแห่งเวลส์ และองค์รัชทายาทแห่งบัลลังก์อังกฤษ ในชุดลำลอง เสื้อเชิ้ตสีฟ้าอ่อนพับแขนและกางเกงขาสั้น กำลังกระโดดตบลูก เจ้าชายวิลเลียม วอลเลย์บอลชายหาด กลายเป็นภาพจำหลักของการเสด็จ เจ้าชายวิลเลียม เยือนบราซิล ในทันที แต่ทว่า ภายใต้ภาพลักษณ์ที่ดูผ่อนคลายและเข้าถึงง่ายนี้ ซ่อนไว้ซึ่งนัยยะทางการทูตที่ลึกซึ้ง นี่ไม่ใช่แค่การเล่นกีฬา แต่คือการแสดง “Soft Power” ที่ทรงพลังที่สุดครั้งหนึ่งของราชวงศ์อังกฤษยุคใหม่ ในภารกิจเชื่อมสัมพันธ์กับมหาอำนาจแห่งอเมริกาใต้ ท่ามกลางความท้าทายระดับโลกด้านสิ่งแวดล้อมและภูมิรัฐศาสตร์

“เกมเสิร์ฟแห่งโคปาคาบานา” เมื่อราชวงศ์เลือกความ “เข้าถึงง่าย” นำการทูต

เหตุการณ์เกิดขึ้นในช่วงบ่ายของวันที่ 4 พฤศจิกายน (ตามเวลาท้องถิ่น) ณ หาดโคปาคาบานา (Copacabana Beach) ใน ริโอ เดอ จาเนโร โดยเป็นการเยือนโครงการกีฬาเพื่อสังคมที่มุ่งเน้นการดึงเยาวชนออกจากปัญหาอาชญากรรม เจ้าชายวิลเลียมทรงใช้เวลาพูดคุยกับเยาวชนและนักกีฬาท้องถิ่น ก่อนจะถูกเชิญให้ร่วมเล่นวอลเลย์บอลชายหาด ซึ่งเป็นหนึ่งในกีฬาที่เปรียบเสมือนจิตวิญญาณของชาวบราซิล

ภาพที่ออกมาแสดงให้เห็นถึงความพยายามของเจ้าชายในการ “Tuck in” หรือ “เข้าร่วม” อย่างเต็มที่ ลีลาการเสิร์ฟ การรับลูก และการกระโดดตบ แม้อาจจะไม่ใช่มืออาชีพ แต่ก็แสดงถึงความกระตือรือร้นและความเป็นกันเองอย่างเห็นได้ชัด

• การทำลายกำแพง การที่รัชทายาทเลือกที่จะถอด “เกราะ” แห่งพิธีรีตอง และลงมาคลุกคลีกับทรายและเหงื่อ ถือเป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนว่า ราชวงศ์ยุคใหม่ต้องการสื่อสารในระดับสายตาประชาชน
• ไวรัลทั่วโลก ภายในไม่กี่ชั่วโมง ภาพเจ้าชายวิลเลียม ที่กำลังเล่นวอลเลย์บอลก็ถูกเผยแพร่ไปทั่วโลก สร้างกระแสเชิงบวกและเสียงหัวเราะมากกว่าการปรากฏตัวในชุดสูทผูกไทในห้องประชุมทางการทูต
• ปฏิกิริยาท้องถิ่น สื่อบราซิลรายงานว่า ปฏิกิริยาชาวบราซิลต่อเจ้าชายวิลเลียม เป็นไปในทางบวกอย่างท่วมท้น พวกเขามองว่านี่คือการให้เกียรติวัฒนธรรมของพวกเขาอย่างแท้จริง

“การได้เห็นเจ้าชายเล่น ‘vôlei de praia’ (วอลเลย์บอลชายหาด) บนหาดของเรา มันเหมือนกับการบอกว่า ‘ผมเห็นคุณค่าในสิ่งที่พวกคุณรัก'” มาร์เซโล คอสตา นักข่าวท้องถิ่นในริโอให้ความเห็น “มันมีค่ามากกว่าสุนทรพจน์ทางการทูตใดๆ”

วิเคราะห์เบื้องหลัง “ทำไมเจ้าชายวิลเลียมถึงไปบราซิล?”

การเยือนบราซิลครั้งนี้ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเยือนอเมริกาใต้หลายประเทศ ถือเป็นการเยือนอย่างเป็นทางการครั้งสำคัญครั้งแรกของเจ้าชายวิลเลียมนับตั้งแต่ทรงรับตำแหน่งเจ้าชายแห่งเวลส์ และมันเกิดขึ้นในห้วงเวลาที่สำคัญอย่างยิ่งยวด

กำหนดการเจ้าชายวิลเลียมเยือนบราซิล ไม่ได้มีแค่การเล่นกีฬา แต่เต็มไปด้วยวาระสำคัญที่ซ่อนอยู่หลังภาพลักษณ์ที่ผ่อนคลาย

ภารกิจ “แอมะซอน” การทูตสีเขียวในดินแดนที่ท้าทาย

ประเด็นหลักที่แท้จริงของการเยือนครั้งนี้คือ “สิ่งแวดล้อม” เจ้าชายวิลเลียมทรงเป็นผู้สนับสนุนการอนุรักษ์ธรรมชาติอย่างแข็งขันผ่านโครงการอย่าง “The Earthshot Prize” การเยือนบราซิล ซึ่งเป็นที่ตั้งของป่าแอมะซอน ปอดผืนใหญ่ที่สุดของโลก จึงมีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์

• ความซับซ้อนทางการเมือง บราซิลภายใต้รัฐบาลชุดต่างๆ มักมีนโยบายเกี่ยวกับป่าแอมะซอนที่สร้างความกังวลให้กับนานาชาติ การเยือนของเจ้าชายวิลเลียมจึงเป็นการ “เดินบนเส้นด้าย” ทางการทูต
• การสร้างสะพาน การสร้างภาพลักษณ์ที่เป็นมิตรผ่านเกมวอลเลย์บอล ช่วยลดแรงเสียดทานก่อนที่เจ้าชายจะเสด็จเยือนกรุงบราซิเลียและแคว้นแอมะโซนัส เพื่อหารือในประเด็นที่ “อ่อนไหว” เหล่านี้กับผู้นำรัฐบาลและองค์กร NGO
• การใช้ Soft Power ดร. อนา คาร์วัลโญ ผู้เชี่ยวชาญด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศจากมหาวิทยาลัยเซาเปาโล วิเคราะห์ว่า “สหราชอาณาจักรใช้ราชวงศ์เป็นเครื่องมือ Soft Power เสมอมา แต่ครั้งนี้มันชัดเจนมาก เจ้าชายวิลเลียมใช้เสน่ห์ส่วนตัวและกิจกรรมทางวัฒนธรรม (วอลเลย์บอล) เพื่อปูทางสำหรับการเจรจาที่หนักอึ้งในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ”

โลกยุคหลัง Brexit สหราชอาณาจักรแสวงหาพันธมิตรใหม่

นับตั้งแต่การถอนตัวออกจากสหภาพยุโรป (Brexit) สหราชอาณาจักรจำเป็นต้องกระชับความสัมพันธ์และแสวงหาข้อตกลงการค้าใหม่ๆ ทั่วโลก บราซิลในฐานะเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในละตินอเมริกา จึงเป็นเป้าหมายสำคัญ

ความสัมพันธ์ ราชวงศ์อังกฤษ บราซิล มีประวัติศาสตร์ยาวนาน แต่การเยือนครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อ “รีบูต” ความสัมพันธ์ในศตวรรษที่ 21

“การเยือนของเจ้าชายวิลเลียมส่งสัญญาณว่าลอนดอนมองบราซิลเป็นพันธมิตรที่สำคัญ ไม่ใช่แค่ในแง่สิ่งแวดล้อม แต่ยังรวมถึงการค้า เทคโนโลยี และความมั่นคง” แหล่งข่าวจากกระทรวงการต่างประเทศของอังกฤษ (FCDO) กล่าวกับ AP “เกมวอลเลย์บอลคือการเปิดประตูที่ยอดเยี่ยม”

ศิลปะแห่งการทูตยุคใหม่ สไตล์ “วิลเลียม” ที่แตกต่าง

การปรากฏตัวครั้งนี้ยังตอกย้ำถึงสไตล์การทำงานของราชวงศ์ยุคใหม่ภายใต้กษัตริย์ชาร์ลส์ที่ 3 และการเตรียมตัวของรัชทายาทอย่างเจ้าชายวิลเลียม มันคือการผสมผสานระหว่าง “หน้าที่” (Duty) และ “ความเข้าถึงได้” (Relatability)

การเปรียบเทียบกับราชวงศ์รุ่นก่อน

ในขณะที่สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ทรงใช้ “ความลึกลับ” และ “ความคงที่” เป็นเครื่องมือทางการทูต และเจ้าหญิงไดอาน่า (พระมารดา) ทรงใช้ “อารมณ์ความรู้สึก” และ “การสัมผัส” เพื่อเชื่อมต่อกับผู้คน เจ้าชายวิลเลียมกำลังสร้างแนวทางของพระองค์เอง

“วิลเลียมกำลังแสดงให้เห็นว่าเขาสามารถเป็นได้ทั้ง ‘รัฐบุรุษ’ ในห้องประชุม และ ‘ชายหนุ่ม’ บนชายหาด” ริชาร์ด เคย์ คอลัมนิสต์ด้านราชวงศ์จาก Daily Mail ให้ความเห็น “นี่คือสิ่งที่ราชวงศ์ในศตวรรษที่ 21 ต้องทำเพื่อความอยู่รอด ต้องปรากฏตัวในที่ที่ผู้คนอยู่”

“เจ้าหญิงเคท” และบทบาทที่แบ่งแยกกัน

การที่เจ้าชายวิลเลียมเสด็จเยือนโดยลำพังโดยไม่มี เจ้าหญิงเคท (เจ้าหญิงแห่งเวลส์) ร่วมด้วย ยังเป็นการตอกย้ำกลยุทธ์ “แบ่งแยกและพิชิต” (Divide and Conquer) ที่ทั้งสองพระองค์ทรงใช้ในช่วงหลัง โดยเจ้าหญิงเคทจะทรงมุ่งเน้นไปที่โครงการในประเทศ โดยเฉพาะเรื่องการพัฒนาเด็กปฐมวัย ขณะที่เจ้าชายวิลเลียมจะทรงรับภารกิจสำคัญในต่างประเทศมากขึ้น

ผลกระทบที่มากกว่าภาพข่าว สิ่งที่บราซิลและอังกฤษจะได้จาก “เกม” นี้

แม้ว่าภาพ เจ้าชายวิลเลียม วอลเลย์บอลชายหาด จะเป็นที่ชื่นชอบของสื่อ แต่ผลลัพธ์ที่แท้จริงของการเยือนครั้งนี้จะถูกวัดผลในระยะยาว

1. สำหรับบราซิล การเยือนของราชวงศ์ระดับสูงเป็นการช่วยยกระดับภาพลักษณ์ของประเทศในเวทีโลก โดยเฉพาะด้านการท่องเที่ยว (เช่น การโปรโมต หาดโคปาคาบานา) และดึงดูดความสนใจของนานาชาติมายังประเด็นสิ่งแวดล้อมที่พวกเขาต้องการความช่วยเหลือ
2. สำหรับสหราชอาณาจักร นี่คือการลงทุนใน การทูตเชิงวัฒนธรรม ที่คุ้มค่า ภาพลักษณ์ที่เป็นบวกของเจ้าชายวิลเลียมจะช่วยสร้างบรรยากาศที่ดีสำหรับการเจรจาการค้าและความร่วมมือด้านสภาพภูมิอากาศ
3. สำหรับราชวงศ์ มันพิสูจน์ให้เห็นถึงความสามารถในการปรับตัวและความเกี่ยวข้อง (Relevance) ของสถาบันกษัตริย์ในโลกสมัยใหม่ ว่ายังคงเป็นเครื่องมือทางการทูตที่ทรงพลังที่สุดของประเทศ

บทสรุป เกมที่เพิ่งเริ่มต้น

การกระโดดตบลูกวอลเลย์บอลของเจ้าชายวิลเลียมที่หาดโคปาคาบานา อาจกินเวลาเพียงไม่กี่นาที แต่เสียงสะท้อนของมันจะดังก้องไปตลอดการเยือนบราซิลครั้งนี้ มันคือการ “เสิร์ฟ” ลูกแรกที่ยอดเยี่ยมในเกมการทูตที่ซับซ้อน

ในขณะที่โลกกำลังเผชิญกับความแตกแยกและความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมที่รุนแรง การทูตที่ใช้ “หัวใจ” และ “ความเป็นมนุษย์” นำหน้าพิธีรีตอง อาจเป็นกลยุทธ์ที่ชาญฉลาดที่สุด และในวันนี้ เจ้าชายวิลเลียมได้แสดงให้เห็นแล้วว่า พระองค์พร้อมที่จะ “เล่นเกม” นี้อย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะบนพื้นหินอ่อนในพระราชวัง หรือบนผืนทรายร้อนระอุของ ริโอ เดอ จาเนโร

แหล่งที่มาจาก : am2con