สัญญาณเตือนภัยจากธรรมชาติครั้งสำคัญดังขึ้นอีกครั้งในประเทศญี่ปุ่น เมื่อกรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่น (JMA) ประกาศยกระดับการเตือนภัยภูเขาไฟชินโมเอะเป็นระดับ 3 (ห้ามเข้าใกล้ภูเขาไฟ) ในช่วงเช้าของวันที่ 28 สิงหาคม 2568 หลังเกิดการปะทุและพ่นเถ้าถ่านขึ้นสู่ท้องฟ้าสูงหลายพันเมตร เหตุการณ์นี้ไม่เพียงสร้างความตื่นตัวให้กับคนในพื้นที่ แต่ยังส่งผลกระทบโดยตรงต่อนักท่องเที่ยวทั่วโลก รวมถึงชาวไทยจำนวนมากที่วางแผนเดินทางไปยังเกาะคิวชู ซึ่งเป็นที่ตั้งของภูเขาไฟลูกนี้ นี่คือรายงานสถานการณ์ล่าสุดและทุกสิ่งที่นักเดินทางจำเป็นต้องรู้เพื่อความปลอดภัย
ภูเขาไฟชินโมเอะ (Mount Shinmoedake) ซึ่งตั้งอยู่บริเวณรอยต่อระหว่างจังหวัดคาโงชิมะและมิยาซากิบน เกาะคิวชู ถือเป็นหนึ่งในภูเขาไฟที่ยังทรงพลังและมีการปะทุบ่อยครั้งที่สุดลูกหนึ่งของญี่ปุ่น การปะทุระลอกล่าสุดนี้ได้ปลุกความทรงจำถึงการปะทุครั้งใหญ่ในปี 2554 และ 2561 ซึ่งสร้างผลกระทบเป็นวงกว้าง บทความข่าวเชิงลึกนี้จะพาไปติดตาม สถานการณ์ล่าสุด ภูเขาไฟ อย่างใกล้ชิด, ถอดรหัสความหมายของระดับการเตือนภัย, วิเคราะห์ผลกระทบต่อการเดินทาง และให้คำแนะนำที่ชัดเจนว่า เที่ยวคิวชู ปลอดภัยไหม ในสถานการณ์เช่นนี้
สถานการณ์ล่าสุด เถ้าถ่านพวยพุ่ง-ประกาศเขตอันตราย
ตามแถลงการณ์ฉุกเฉินจาก กรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่น (JMA) การปะทุของ ภูเขาไฟชินโมเอะ เริ่มต้นขึ้นในช่วงเช้าตรู่ของวันที่ 28 ส.ค. และทวีความรุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็ว ข้อมูลสำคัญ ณ ขณะนี้ประกอบด้วย
- การยกระดับเตือนภัย JMA ได้ยกระดับการเตือนภัยจากระดับ 2 (จำกัดการเข้าใกล้ปากปล่องภูเขาไฟ) เป็น ระดับ 3 (ห้ามเข้าใกล้ภูเขาไฟ)
- การกำหนดเขตอันตราย มีการประกาศเขตห้ามเข้าโดยเด็ดขาดในรัศมี 2 กิโลเมตรจากปากปล่องภูเขาไฟ เพื่อป้องกันอันตรายจากเศษหินร้อน (Volcanic Bombs) และการไหลของตะกอนภูเขาไฟ (Pyroclastic Flow)
- กลุ่มควันและเถ้าภูเขาไฟ กลุ่มควันและ เถ้าภูเขาไฟ ถูกพ่นขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศสูงถึง 3,000 เมตร และถูกกระแสลมพัดพาไปยังทิศตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อเมืองและชุมชนที่อยู่ใต้ลม
- การเฝ้าระวังต่อเนื่อง เจ้าหน้าที่กำลังเฝ้าระวังการเกิดปะทุที่รุนแรงขึ้น รวมถึงการเกิดดินโคลนถล่ม (Lahar) หากมีฝนตกหนักในพื้นที่
เจาะลึก ‘ภูเขาไฟชินโมเอะ’ ยักษ์หลับแห่งคิวชูที่เคยตื่น
ภูเขาไฟชินโมเอะอยู่ที่ไหน? ภูเขาไฟลูกนี้เป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาคิริชิมะ (Kirishima Mountains) บน เกาะคิวชู มีความสูง 1,421 เมตร และเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกจากภาพยนตร์เรื่องเจมส์ บอนด์ “You Only Live Twice” ในปี 1967
ประวัติศาสตร์ได้บันทึกการปะทุที่รุนแรงของภูเขาไฟลูกนี้ไว้หลายครั้ง
- การปะทุครั้งประวัติศาสตร์ปี 2554 (2011) เป็นการปะทุครั้งใหญ่ที่สุดในรอบหลายสิบปี เกิดการระเบิดรุนแรงต่อเนื่องหลายวัน เถ้าภูเขาไฟส่งผลกระทบต่อการบินและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในจังหวัดคาโงชิมะและมิยาซากิเป็นวงกว้าง
- การปะทุในปี 2561 (2018) เกิดการปะทุขึ้นอีกครั้ง โดยมีการพ่นเศษหินร้อนขนาดใหญ่ออกมาไกลถึง 1 กิโลเมตร และทำให้ JMA ต้องยกระดับการเตือนภัยเป็นระดับ 3 เช่นเดียวกับครั้งนี้
การปะทุในปัจจุบันจึงเป็นการย้ำเตือนว่าญี่ปุ่นตั้งอยู่บน วงแหวนแห่งไฟ (Ring of Fire) ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ปรากฏการณ์ทางธรณีวิทยาเช่นนี้สามารถเกิดขึ้นได้เสมอ
ถอดรหัส ‘เตือนภัยภูเขาไฟ ญี่ปุ่น’ ระดับ 1-5 หมายความว่าอย่างไร
สำหรับนักท่องเที่ยว การทำความเข้าใจระดับการเตือนภัยของ JMA ถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งเพื่อประเมินความเสี่ยงและปฏิบัติตัวได้อย่างถูกต้อง
- ระดับ 1 (สีขาว) มีแนวโน้มที่ภูเขาไฟจะปะทุ (Potential for increased activity) ประชาชนทั่วไปยังใช้ชีวิตได้ตามปกติ แต่ควรติดตามข่าวสาร
- ระดับ 2 (สีเหลือง) ห้ามเข้าใกล้ปากปล่องภูเขาไฟ (Do not approach the crater) มีการจำกัดพื้นที่การเข้าถึงบริเวณปากปล่องโดยตรง
- ระดับ 3 (สีแดง) ห้ามเข้าใกล้ภูเขาไฟ (Do not approach the volcano) (สถานะปัจจุบันของชินโมเอะ) ห้ามประชาชนและนักท่องเที่ยวเข้าไปในพื้นที่ภูเขาไฟโดยเด็ดขาด และประชาชนในพื้นที่เสี่ยงอาจต้องเตรียมพร้อมอพยพ
- ระดับ 4 (สีแดงเข้ม) เตรียมอพยพ (Prepare for evacuation) ประชาชนในพื้นที่ที่กำหนดต้องเตรียมความพร้อมในการอพยพ ผู้สูงอายุหรือผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือพิเศษควรเริ่มอพยพทันที
- ระดับ 5 (สีม่วง) อพยพทันที (Evacuate) เป็นระดับสูงสุด ประชาชนทุกคนในพื้นที่อันตรายต้องอพยพออกจากพื้นที่โดยด่วน
ดังนั้น การประกาศ เตือนภัยภูเขาไฟระดับ 3 คืออะไร? คำตอบคือสถานการณ์มีความเสี่ยงสูงและอันตรายเกินกว่าจะเข้าใกล้ได้
ผลกระทบต่อนักท่องเที่ยวไทย การเดินทาง การบิน และความปลอดภัย
นี่คือประเด็นสำคัญที่สุดสำหรับนักท่องเที่ยวชาวไทยที่กำลังอยู่ในพื้นที่หรือมีแผนจะเดินทางมายังเกาะคิวชู
‘เที่ยวคิวชู ปลอดภัยไหม?’ คำแนะนำสำหรับผู้มีแผนเดินทาง
- พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบโดยตรง คือบริเวณรอบภูเขาไฟชินโมเอะในรัศมีหลายกิโลเมตร ซึ่งเป็นพื้นที่อุทยานแห่งชาติและเส้นทางเดินเขา นักท่องเที่ยวต้องยกเลิกแผนการเดินทางไปยังบริเวณดังกล่าวทั้งหมด
- เมืองใหญ่ยังปลอดภัย เมืองใหญ่อื่นๆ บนเกาะคิวชู เช่น ฟุกุโอกะ, คุมาโมโตะ, หรือนางาซากิ ซึ่งอยู่ห่างออกไปหลายร้อยกิโลเมตร ยังไม่ได้รับผลกระทบโดยตรงและยังคงมีความปลอดภัยในการเดินทาง
- เมืองใกล้เคียง เมืองอย่างคาโงชิมะและมิยาซากิ อาจได้รับผลกระทบจากเถ้าภูเขาไฟที่ตกลงมา ซึ่งอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองตาและระบบทางเดินหายใจ ควรเตรียมหน้ากากอนามัยและแว่นตาให้พร้อม
- ติดตามข่าวสารใกล้ชิด สถานการณ์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา ควรตรวจสอบประกาศจาก JMA, สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงโตเกียว และสายการบินอย่างสม่ำเสมอ
ผลกระทบเถ้าภูเขาไฟต่อการบิน สิ่งที่ต้องรู้
เถ้าภูเขาไฟถือเป็นอันตรายร้ายแรงต่อเครื่องยนต์ของเครื่องบิน
- สนามบินที่อาจได้รับผลกระทบ สนามบินคาโงชิมะ (KOJ) และสนามบินมิยาซากิ (KMI) เป็นสองสนามบินที่อยู่ใกล้และมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากที่สุด
- ตรวจสอบสถานะเที่ยวบิน มีความเป็นไปได้สูงที่เที่ยวบินขาเข้าและออกจากทั้งสองสนามบินจะล่าช้าหรือถูกยกเลิก ขอให้ผู้โดยสารตรวจสอบสถานะเที่ยวบินกับสายการบินโดยตรงก่อนเดินทางไปยังสนามบิน
- เส้นทางบินอาจเปลี่ยนแปลง แม้เที่ยวบินจะไม่ได้ถูกยกเลิก แต่เส้นทางบินอาจมีการเปลี่ยนแปลงเพื่อหลีกเลี่ยงกลุ่มเถ้าภูเขาไฟ
คำแนะนำจากทางการและวิธีปฏิบัติตัวเมื่อเกิดภูเขาไฟปะทุ
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ สำคัญที่สุดคือการเชื่อฟังและทำตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นอย่างเคร่งครัด
- หลีกเลี่ยงพื้นที่ประกาศเตือนภัย ห้ามฝ่าฝืนเข้าไปในเขตห้ามเข้า 2 กิโลเมตรรอบปากปล่องโดยเด็ดขาด
- ป้องกันตนเองจากเถ้าภูเขาไฟ หากอยู่ในพื้นที่ที่มีเถ้าถ่านตกลงมา ควรอยู่แต่ในอาคาร ปิดประตูหน้าต่างให้สนิท หากจำเป็นต้องออกไปข้างนอก ให้สวมหน้ากากอนามัย (N95), แว่นตา และเสื้อผ้าที่มิดชิด
- ขับขี่ด้วยความระมัดระวัง เถ้าภูเขาไฟที่ปกคลุมถนนจะทำให้ถนนลื่นมาก และลดทัศนวิสัยในการมองเห็น
บทสรุป เดินทางอย่างมีสติ เคารพธรรมชาติ และปลอดภัยไว้ก่อน
การปะทุของ ภูเขาไฟชินโมเอะ ครั้งนี้ เป็นเครื่องเตือนใจถึงพลังอันยิ่งใหญ่ของธรรมชาติที่มนุษย์ต้องเคารพ แม้จะสร้างความกังวลและส่งผลกระทบต่อแผนการเดินทาง แต่ระบบการเตือนภัยและการจัดการภัยพิบัติที่มีประสิทธิภาพของญี่ปุ่นก็ช่วยลดความเสี่ยงลงได้อย่างมาก
สำหรับนักท่องเที่ยวไทย สถานการณ์ล่าสุด ภูเขาไฟ คือสิ่งที่ต้องติดตามอย่างใกล้ชิด การตัดสินใจเดินทางหรือปรับเปลี่ยนแผนควรอยู่บนพื้นฐานของข้อมูลที่เป็นจริงจากแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ การเตรียมพร้อมและปฏิบัติตามคำแนะนำด้านความปลอดภัยไม่เพียงแต่จะช่วยให้ทริปของคุณราบรื่น แต่ยังเป็นหลักประกันที่สำคัญที่สุดสำหรับชีวิตและสวัสดิภาพของคุณเอง
แหล่งที่มาจาก : am2con